Στη Βουλή προς κύρωση η σύμβαση για το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι

Κατατέθηκε προς κύρωση στη Βουλή η σύμβαση παραχώρησης για το νέο Αεροδρόμιο στο Καστέλι Ηρακλείου, που θα κατασκευάσει η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ με την GMR Airports (Ινδία) και που θα ανοίξει τον δρόμο για την υλοποίηση ενός έργου με ισχυρό αναπτυξιακό αποτύπωμα για την Κρήτη αλλά και γενικότερα για την ελληνική οικονομία.

Η επεξεργασία του σχεδίου νόμου του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών που αφορά στην κύρωση της Σύμβασης Παραχώρησης του Έργου της Μελέτης - Κατασκευής - Χρηματοδότησης - Λειτουργίας - Συντήρησης και Εκμετάλλευσης του Νέου Διεθνούς Αερολιμένα Ηρακλείου Κρήτης και στην Μελέτη - Κατασκευή και Χρηματοδότηση των Οδικών του Συνδέσεων, ολοκληρώθηκε σήμερα στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου.

Η Σύμβαση Παραχώρησης, μεταξύ του ελληνικού Δημοσίου και της Εταιρείας Παραχώρησης  «Διεθνής Αερολιμένας Ηρακλείου Κρήτης Α.Ε», υπεγράφη στις 21 Φεβρουαρίου από τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστο Σπίρτζη.

Πρόκειται για μία επένδυση 1,5 δισ. ευρώ και ενός έργου συμβατικού αντικειμένου πάνω από 520 εκατ. ευρώ. Με την έναρξη του έργου δημιουργούνται 1500 θέσεις εργασίας κατά την περίοδο της κατασκευής και πολλαπλάσιες μόνιμες θέσεις εργασίας κατά την περίοδο λειτουργίας και την περίοδο που θα αναπτυχθούν οι νέες εμπορικές υποδομές και οι χρήσεις.

Μάλιστα, με βάση την πρόσφατη έκθεση του Air Transport Action Group (ATAG), εκτιμάται ότι το Αεροδρόμιο Καστελλίου θα δημιουργήσει περίπου 7000 - 7500 θέσεις άμεσης απασχόλησης (στην εταιρεία του Αεροδρομίου,  τις αεροπορικές εταιρείες, τις εταιρείες διαχείρισης handling, τις  εταιρείες παροχής υπηρεσιών κ.α.). Παράλληλα η αναπτυξιακή δυναμική που θα προσδώσει στην περιοχή, το νέο Αεροδρόμιο, θα οδηγήσει και σε ενίσχυση της έμμεσης απασχόλησης σε τομείς όπως για παράδειγμα ο τουρισμός και  το εμπόριο. Βάσει των ίδιων στοιχείων της ATAG υπολογίζεται ότι το Αεροδρόμιο Καστελλίου θα κινητοποιήσει περίπου 35.000 με 37.000 θέσεις έμμεσης  απασχόλησης.

Το Δημόσιο θα διατηρήσει ισχυρή παρουσία σε μια εξαιρετικής σημασίας επένδυση, τόσο στη φάση της υλοποίησης όσο και στη λειτουργία του Αεροδρομίου με συγκεκριμένα οφέλη. Αξίζει να σημειωθεί, ότι προηγήθηκε, από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, ένας σημαντικός κύκλος παρεμβάσεων και αλλαγών στη δομή του διαγωνισμού. Αυτές οι παρεμβάσεις υπέρ του δημοσίου συμφέροντος καθώς και τα οικονομικά και κοινωνικά οφέλη, αποτυπώνονται στη Σύμβαση Παραχώρησης.

Στην σύμβαση παραχώρησης προβλέπεται μεταξύ άλλων:

•             Αύξηση του ελάχιστου ποσοστού συμμετοχής του Δημοσίου στην Εταιρεία Κατασκευής και Λειτουργίας του Νέου Αερολιμένα το οποίο διαμορφώθηκε σε 45.9%. Κατά τη διαδικασία που ακολουθήθηκε ο παραχωρησιούχος αποδέχτηκε την πρόταση του Ελληνικού Δημοσίου για τη μετάθεση του χρόνου καταβολής της συμβολής του Δημοσίου, ύψους 180 εκατ. ευρώ η οποία είναι καταβλητέα στην Εταιρεία Αεροδρομίου κατά τη λήξη του δωδέκατου μήνα από την ημερομηνία έναρξης της Παραχώρησης με προφανές όφελος υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου.

•             Για πρώτη φορά, οι πολίτες και οι τοπικές  κοινωνίες θα έχουν ισχυρά οφέλη, καθώς διπλασιάζονται τα έσοδα από το Αντισταθμιστικό Αντάλλαγμα που θα λαμβάνει το κράτος από την εκμετάλλευση του έργου, φθάνοντας το 2%. Τα έσοδα αυτά θα διανέμονται στους φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης της περιοχής, για κοινωφελείς δράσεις.  Ειδικότερα, το Αντισταθμιστικό Αντάλλαγμα, με βάση τη Σύμβαση Παραχώρησης  θα διατίθεται με αποφάσεις του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών κατά ποσοστό ένα επί τις εκατό (1%) στο Δήμο Μινώα Πεδιάδος της Περιφέρειας Κρήτης και κατά ποσοστό ένα επί τις εκατό (1%) για την ενίσχυση της ανάπτυξης στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης της Περιφερειακής Ενότητας Ηρακλείου καθώς και σε άλλες κοινωφελείς δράσεις. Τα  έσοδα από το αυξημένο εις το διπλάσιο ανταποδοτικό τέλος,  υπολογίζονται στα 184 εκατ. ευρώ.

•             Μετά τη λήξη της Σύμβασης Παραχώρησης το ελληνικό Δημόσιο «προικίζεται» από την εν λόγω επένδυση με 3,7 δις ευρώ,   (Υπολειμματική Αξία Αεροδρομίου κατά τη λήψη της Περιόδου παραχώρησης).

•             Με την υλοποίηση του έργου θα δοθεί ώθηση στην τοπική επιχειρηματικότητα. Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ενέταξε στους  όρους σύμβασης τη δημιουργία εκθεσιακού χώρου σε έκταση δέκα στρεμμάτων, για την αποκλειστική προβολή των τοπικών προϊόντων και εταιρειών.

•             Επίσης, για πρώτη φορά ένα σύγχρονο έργο θα σέβεται την πολιτιστική και την αρχιτεκτονική κληρονομιά του τόπου και του τοπίου, με παρεμβάσεις στα ελάχιστα τεχνικά στοιχεία του διαγωνισμού (καθορισμός συγκεκριμένων υψηλών προδιαγραφών για βιοκλιματικό κτίριο του Αεροσταθμού κατά ΚΕΝΑΚ, θέσπιση ελάχιστου περιβαλλοντικού αποτυπώματος του Αερολιμένα, ειδικοί όροι για την αρχιτεκτονική του κτιρίου κλπ).

•             Επιπλέον, για την απρόσκοπτη υλοποίηση του έργου, υπήρξε αποφασιστική προώθηση των απαλλοτριώσεων με τη νέα διαδικασία του άρθρου 7Α του Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων, ώστε να διασφαλιστεί η πλήρης διαθεσιμότητα του χώρου για την εκτέλεση του έργου πριν από την έναρξη της Περιόδου Παραχώρησης. Για την κατασκευή του Αερολιμένα και των οδικών συνδέσεων καθώς και των ζωνών άρσης εμποδίων έχουν εκδοθεί 28 Αποφάσεις κήρυξης αναγκαστικών απαλλοτριώσεων.

•             Ριζική τροποποίηση του τρόπου επιλογής, με ανοικτή διαδικασία και διεθνή διαγωνισμό, του Ανεξάρτητου Μηχανικού και με ουσιαστική συμμετοχή του Δημοσίου σε αυτόν, με παράλληλη θέσπιση διαδικασίας για την άμεση αντικατάστασή του, εφόσον αυτό ζητηθεί από το Δημόσιο.

•             Τέλος σημειώνεται, ότι στο αντικείμενο της Σύμβασης Παραχώρησης περιλαμβάνεται και η μελέτη, κατασκευή και χρηματοδότηση των οδικών προσβάσεων σύνδεσης του Νέου Αεροδρομίου Καστελλίου με το Βόρειο και Νότιο Οδικό άξονα της Κρήτης, ήτοι του νέου κλειστού αυτοκινητόδρομου (μήκους 18 χλμ περίπου, διατομής δύο λωρίδων ανά κατεύθυνση με διαχωρισμένο οδόστρωμα) για τη σύνδεση του Αεροδρομίου με τον Βόρειο Οδικό άξονα της Κρήτης στην περιοχή της Χερσονήσου. Για τη σύνδεση με το Νότιο Οδικό άξονα της Κρήτης προβλέπεται η μελέτη και κατασκευή της οδικής σύνδεσης (μήκους 6 χλμ περίπου, διατομής μιας λωρίδας ανά κατεύθυνση με λωρίδα πολλαπλών χρήσεων χωρίς διαχωρισμένο οδόστρωμα) από το Αεροδρόμιο μέχρι τον άξονα Ηράκλειο –Αρκαλοχώρι – Βιάννος.

Ευρύτατη κοινοβουλευτική στήριξη

Με τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών Χρήστο Σπίρτζη να κάνει λόγο για ένα έργο με ισχυρό αναπτυξιακό αποτύπωμα για την Κρήτη, άρχισε στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής η επεξεργασία του νομοσχεδίου για την «Κύρωση Σύμβασης-Παραχώρησης του Έργου της Μελέτης - Κατασκευής - Χρηματοδότησης - Λειτουργίας - Συντήρησης και Εκμετάλλευσης του Νέου Διεθνούς Αερολιμένα Ηρακλείου Κρήτης και Μελέτη - Κατασκευή και Χρηματοδότηση των Οδικών του Συνδέσεων». 

Με την άποψη του κ. Σπίρτζη συντάχθηκαν τόσο η ΝΔ όσο και η ΔΗΣΥ, αναγνωρίζοντας ότι η λειτουργία του νέου διεθνούς αεροδρομίου θα ενισχύσει την αναπτυξιακή προοπτική της Κρήτης, ζητώντας παράλληλα, περαιτέρω βελτιωτικές αλλαγές στο νομοσχέδιο. 

ΚΚΕ και Χρυσή Αυγή έκαναν λόγο για ληστρική σύμβαση, ενώ επιφυλακτικός εμφανίστηκε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Γιάννης Τσιρώνης, δηλώνοντας ότι περιμένει πειστικές απαντήσεις, τόσο για την βιωσιμότητα του έργου, όσο και για την προστασία του περιβάλλοντος, 

Ο υπουργός Υποδομών χαρακτήρισε το έργο «ως ένα ισχυρό αναπτυξιακό αποτύπωμα για την Κρήτη και την εθνική οικονομία, με επενδύσεις ύψους 1,5 δισ. ευρώ και τη δημιουργία 1500 νέων θέσεων εργασίας με την έναρξη του και πολλαπλάσιες μόνιμες θέσεις εργασίας κατά την περίοδο λειτουργίας και ανάπτυξης των νέων εμπορικών υποδομών».

Ο κ. Σπίρτζης μίλησε για μεγάλες τομές που έγιναν στον συγκεκριμένο διαγωνισμό για την παραχώρηση της σύμβασης του αεροδρομίου στο Καστέλι Κρήτης, με προβλέψεις ισχυρές, τόσο για την διασφάλιση του δημόσιου συμφέροντος, όσο και για την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και για τα αντισταθμιστικά οφέλη της τοπικής κοινωνίας. 

 «Για πρώτη φορά, οι πολίτες και οι τοπικές κοινωνίες θα έχουν ισχυρά οφέλη, καθώς διπλασιάζονται τα έσοδα από το αντισταθμιστικό αντάλλαγμα που θα λαμβάνει το κράτος από την εκμετάλλευση του έργου, φθάνοντας το 2%. Για πρώτη φορά επίσης, ένα σύγχρονο έργο θα σέβεται την πολιτιστική και την αρχιτεκτονική κληρονομιά του τόπου» τόνισε ο κ. Σπίρτζης. 

 Ακόμα, διαβεβαίωσε ότι προστατεύονται απολύτως τα συμφέροντα του δημοσίου έναντι πιθανών μελλοντικών αξιώσεων του κατασκευαστή και πρόσθεσε ότι «η μεγαλύτερη τομή του διαγωνισμού αφορά την επιλογή του ανεξάρτητου μηχανικού, με ανοικτή διαδικασία και διεθνή διαγωνισμό, και με ουσιαστική συμμετοχή του Δημοσίου σε αυτόν, με παράλληλη θέσπιση διαδικασίας για την άμεση αντικατάστασή του, εφόσον αυτό ζητηθεί από το Δημόσιο».  

«Προβλέπεται αρχιτεκτονική επιτροπή, ώστε τα κτίρια να μην προσβάλλουν την πολιτιστική μας κληρονομιά» σημείωσε, ενώ ανέφερε ότι ήδη έχει ολοκληρωθεί το 90% των απαλλοτριώσεων.

 Ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, διαφώνησε με την άποψη που εξέφρασε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Γιάννης Τσιρώνης, που είχε ζητήσει να αξιοποιηθούν οι υφιστάμενες υποδομές στο αεροδρόμιο Νίκος Καζαντζάκης και να μην μεταφερθεί το νέο διεθνές αεροδρόμιο στο Καστέλι, αντιτείνοντας ότι δεν μπορεί να καλύψει τις αυξημένες ανάγκες που δημιουργεί η αυξημένη διακίνηση επιβατών που ξεπερνούν τα 8 εκατ..

«Όπως και να το κάνουμε, οι θέσεις εργασίας είναι σε απόλυτη εξάρτηση με την αύξηση των επιβατών», σημείωσε και πρόσθεσε:  

«Υπάρχουν πράγματι άνθρωποι και κινήματα αλλαγής, που έχουν πραγματικές περιβαλλοντικές ευαισθησίες και αντιδρούν. Υπάρχουν όμως και άλλοι που απλώς τις επικαλούνται. Η χωροθέτηση του έργου στο Καστέλι δεν έγινε ελαφρά τη καρδία. Καταλαβαίνουμε ότι υπήρχαν και υπάρχουν ορισμένες αντιδράσεις από περιβαλλοντική ευαισθησία, εμείς είμαστε ανοικτοί να τις ακούσουμε. Όμως είμαστε αντίθετοι σε αντιδράσεις που βασίζονται στα οικονομικά συμφέροντα κάποιων, που θέλουν να παραμείνει σε λειτουργία το αεροδρόμιο Νίκος Καζαντζάκη, είτε γιατί εξυπηρετεί συγκεκριμένες δράσεις τους, είτε γιατί τους ευνοεί χωροθετικά».

Ακόμα, ο κ. Σπίρτζης δήλωσε ανοικτός στο να αναζητηθεί λύση και να υπάρξει ειδική πρόβλεψη για τους κατ' επάγγελμα αγρότες σε σχέση με τις απαλλοτριώσεις, όπως στο να δημιουργηθούν σε άλλες περιοχές ελαιώνες.

Επιφυλάξεις για τη σύμβαση είχε εκφράσει νωρίτερα ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννης Τσιρώνης, σημειώνοντας ότι δεν υπάρχει μελέτη βιωσιμότητας.

«Θέλω να ξεκαθαρίσω ότι εμείς οι Οικολόγοι Πράσινοι, δεν έχουμε ακόμα πειστεί. Δεν θα δήλωνα κάθετα αντίθετος με το έργο, αλλά περιμένω πειστικές απαντήσεις για να το ψηφίσουμε. Αλλιώς, θα τοποθετηθώ αφού ακουστούν οι απόψεις των φορέων», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Τσιρώνης.

Επίσης, ο βουλευτής υποστήριξε πως «αντί να κάνουμε ένα πανάκριβο έργο θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για βελτίωση των υφιστάμενων υποδομών του αεροδρομίου Νίκος Καζαντζάκης» και σημείωσε ότι «χρόνια μας πιπίλαγαν το μυαλό για νέες θέσεις εργασίας για τα ολυμπιακά έργα, που σήμερα όμως έχουν καταντήσει κουφάρια».

Υπέρ της κατασκευής του νέου διεθνούς αεροδρομίου στο Καστέλι Κρήτης τάχθηκε ο γενικός εισηγητής της ΝΔ Λευτέρης Αυγενάκης, τονίζοντας «ότι είναι ένα έργο που έχει τη σφραγίδα της ΝΔ».

«Το έργο αποφασίστηκε, μελετήθηκε, προγραμματίστηκε και δημοπρατήθηκε από τις κυβερνήσεις της Νέας Δημοκρατίας. Έχει τη σφραγίδα της Νέας Δημοκρατίας» τόνισε ο κ. Αυγενάκης και πρόσθεσε:

«Χαιρόμαστε που σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ συντάχθηκε με τη λύση που προώθησε αρχικά η ΝΔ και προσχώρησε στο μοντέλο παραχώρησης της σύμβασης. Χρειάστηκαν όμως 11 χρόνια για να το αντιληφθεί».

«Η ΝΔ επιθυμεί να γίνει στο Καστέλι το δεύτερο μεγάλο διεθνές αεροδρόμιο, μετά το Ελευθέριος Βενιζέλος. Είναι ένα έργο που πραγματικά θα φέρει ανάπτυξη σε ολόκληρη τη Κρήτη και θα δημιουργήσει πάνω από 1500 θέσεις εργασίας», ανέφερε.

Παράλληλα επεσήμανε την ανάγκη αξιοποίησης και του παλιού αεροδρομίου Νίκος Καζαντζάκης, τονίζοντας ότι αν δεν σχεδιάσουμε την ανάπλασή του κινδυνεύει να παραμείνει ένα απέραντο νεκροταφείο.

 «Επιφυλασσόμαστε αφού ακούσουμε τους φορείς, όμως ξεκαθαρίζουμε ότι το έργο μας ενδιαφέρει. Το αγκαλιάζουμε, το στηρίζουμε, και μας ενδιαφέρει να ξεκινήσει γρήγορα και να ολοκληρωθεί για το καλό της Κρήτης», κατέληξε ο κ. Αυγενάκης.

Για «κρίσιμο αναπτυξιακό έργο» έκανε λόγο ο ειδικός αγορητής της ΔΗΣΥ Βασίλης Κεγκέρογλου, επισημαίνοντας παράλληλα ότι υπάρχουν παραλείψεις σε δράσεις και ενέργειες για κρίσιμα πρόσθετα έργα, που δεν συμπεριλαμβάνονται στη σύμβαση και θα πρέπει να εξεταστούν.

 «Ψηφίζουμε τη σύμβαση για το Νέο διεθνές Αεροδρόμιο του Ηρακλείου που αποτελεί συνέχεια μιας προσπάθειας πριν από πολλά χρόνια που ξεκίνησε με πρωτοβουλίες των τοπικών κοινωνιών του ΠΑΣΟΚ και ευελπιστούμε στην υιοθέτηση των προτάσεων μας, ώστε το έργο να απογειώσει την ανάπτυξη, όχι μόνο του Ηρακλείου αλλά ολόκληρης της Κρήτης» κατέληξε ο κ. Κεγκέρογλου.

Ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ Μανώλης Συντυχάκης, χαρακτήρισε «ληστρική» τη σύμβαση παραχώρησης και υποστήριξε ότι εξυπηρετεί μόνο οικονομικά συμφέροντα και δεν λαμβάνει πρόνοια, ούτε για την προστασία του περιβάλλοντος, ούτε για τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας, ενώ δεν διασφαλίζεται ο δημόσιος χαρακτήρας του αεροδρομίου.

 Η ειδική αγορήτρια της Χρυσής Αυγής Ελένη Ζαρούλια, έκανε λόγο για «σκανδαλώδη σύμβαση» την οποία το κόμμα της θα καταψηφίσει, καθώς το μόνο που προστατεύει είναι τα συμφέροντα του παραχωρισιούχου, όπως είπε.  

Ο γενικός εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Νικόλαος Ηγουμενίδης, έκανε λόγο «για σύμβαση - παραχώρησης, που αποτελεί σταθμό για την αναπτυξιακή προοπτική και την γεωστρατηγική θέση της Κρήτης». 

Παράλληλα, έδωσε έμφαση στην πρόβλεψη της σύμβασης για την οριστική χάραξη των 3 κάθετων αξόνων στη Κρήτη, ενώ τόνισε ότι η υπογραφή της έρχεται σε μια περίοδο που έχει παγιωθεί η τουριστική δυναμική της Κρήτης σε ιστορικά επίπεδα.