Κινήσεις στη σκακιέρα της αγοράς

Εάν κάποιος αναζητεί τις προυποθέσεις των επενδύσεων και της ανάπτυξης, θα βρεί τις πρώτες απαντήσεις στην εσωτερική αγορά. Εκεί όπου παρά την υπερβολική φορολογία και τις επιπτώσεις της κρίσης, οι ισχυρότεροι παικτες επιβιώνουν και καταστρώνουν τα σχεδιά τους για την επόμενη ημέρα. Κυρίαρχες παράμετροι παραμένου ν τα distress deals και οι συγκεντρώσεις. Σε κάθε περίπτωση όμως η ελληνική αγορά «υπάρχει» και κινείται με μεγάλες ταχύτητες με παλιούς και νέους παικτες να εκτιμούν ότι «τώρα ειναι η ώρα» να προχωρήσουν στις κινήσεις τους που θα καθορίσουν τις εξελίξεις για τα επόμενα χρόνια.

Έντονη είναι η κινητικότητα στη λιανική με εμφαση στους τομείς των σουπερ μάρκετ και των ηλεκτρονικών, αλλά και στις τηλεπικοινωνίες όπου μέχρι το τέλος της δεκαετίας αναμένονται μεγάλες μάχες.

Στα σουπερ μάρκετς, το πεδίο της μάχης έχει ήδη προσδιοριστεί μετά τις δύο μεγάλες συμφωνίες (Μαρινόπουλου-Σκλαβενίτη και Παντελιάδη-Βερόπουλου) και τώρα οι leaders της αγοράς μελετούν τις επόμενες κινησεις. Πρώτος στόχος η επαρχία και η θερινή περίοδος. Καθώς η χώρα μας αναμένει περισσότερους από 22 εκατ. επισκέπτες φέτος, οι τουριστικοί προορισμοί διαμορφώνουν μια αυτόνομη αγορά. Ήδη οι μεγάλοι όμιλοι έχουν καταγραψει τις τάσεις, και διαπιστωνουν ότι η αγορά της πρωτεύουσας «μαζευεται» κατα 2% (στα περίπου 5,4 δισ. Ευρώ) ενώ η επαρχία εμφανίζει άνοδο τζίρου στα 2 δις. Έτσι, οι «μεγάλοι» επιλεγουν να ρίξουν βάρος  στην επαρχία, με έμφαση στους μεγάλους τουριστικούς προορισμούς.

Η ΑΒ Βασιλόπουλος με θετικά μεγέθη το 2015, σχεδιάζει ένα επενδυτικό «άνοιγμα» της τάξης των 100 εκατ. ευρώ την προσεχή τριετία  στην επαρχία και επίκεντρο τη Β. Ελλάδα, τη Θεσσαλία, αλλά κυρίως την Κρήτη και τη Χαλκιδική. Ειδικότερα για την Κρητη, μελετάται η ενίσχυση του δικτύου από 7 σε 15 καταστήματα.

Η Μαρινόπουλος που είχε μπει από το 2014 στο παιχνίδι της επαρχίας (με εξαγορές και συνεργασίες όπως η Κρόνος, η Elite Αριάδνη κλπ) συνεχίζει εντάσσοντας στο επίσημο εταιρικό δίκτυο καταστήματα που ανηκαν στο δίκτυο franchise. Τις κινήσεις στην επαρχία υποστηρίζει και η πρόσφατη συμφωνια με την Σκλαβενίτης, καθώς πολλά από τα 33 κοινά υπερ-μάρκετ που προβλεπει το deal βρίσκονται μακριά απο την πρώτεύουσα.  

Στο ίδιο «πλαίσιο» περιλαμβάνεται και η αποκτηση του 60% της κρητικής αλυσίδας Χαλκιαδάκης (με 38 καταστηματα) από την Σκλαβενίτης που εδώ και τρία χρόνια χτίζει δίκτυο στην επαρχία.  Αντίστοιχα, για τον όμιλο ΜΕΤΡΟ των αδελφών Παντελιάδη η εξαγορά της Βερόπουλος με το διευρυμένο επαρχικακο δίκτυο διευκολύνει τις κινήσεις αλλά και τις πωλήσεις εκτός Αθηνών. Κινήσεις με στόχο την διεύρυνση του δικτύου της κάνει και η βορειοελλαδίτικη αλυσίδα Μασούτης που σχεδιάζει να ρίξει στην αγορά 20 εκατ. ευρώ το προσεχές διάστημα για να επεκταθεί στο νότο.

Στα ηλεκτρονικά οι μεγάλοι του κλάδου κινούνται ήδη για να αποσπάσουν «κομμάτια» από το μερίδιο του 11% της αγοράς που κατείχε η Ηλεκτρονική Αθηνών πριν την κατάρρευσή της. Το ποσοστό μεταφράζεται σε τζίρους της τάξης των 100 εκατ. ευρώ και είναι αντικείμενο διεκδίκησης τόσων των παραδοσιακών της αγοράς ηλεκτρικών συσκευών (Κωτσόβολος, Media Markt κλπ), όσο και των ομίλων hi-tech (όπως π.χ. Πλαίσιο και Public) που σταδιακά μπαίνουν στην αγορά.

Με την αγορά να αναμένει σκληρές μάχες ο ηγέτης του κλάδου Κωτσόβολος (του πολυεθνικού ομίλου Dixon’s) κινείται ήδη επιθετικά ανεβάζοντας τα μερίδιά του στο 26%. Η επιστροφή σε σταθερη κερδοφορία βοηθά και το επενδυτικό του πρόγραμμα (4,5 εκατ. πέρυσι και 7 εκατ. φέτος) που εστιάζει στην αναδιάρθρωση του δικτύου των 95 σημείων (ανακαινισεις μετεγκαταστασεις), αλλά και σε τρία νέα καταστήματα περυσι.

Νέο κατάστημα (μετά από πολλά χρόνια) εγκαινίασαν πρόσφατα και τα γερμανκών συμφερόντων Media Markt που διατηρούν μερίδιο 11% με μόλις 11 καταστήματα. Η απόφαση των Γερμανών να παραμείνουν στην Ελλάδα (η μητρική εταιρεία έριξε σχεδόν 75 εκατ. ευρώ για να κρατήσει την ελληνική δραστηριότητα όρθια) αναμενεται να συνδυαστεί με επιθετικές κινήσεις το επόμενο διάστημα. Σε αυτό το εγχείρημα η απόσπαση των μεριδίων της Ηλεκτρονικής θα έχει καθοριστική σημασία.

Μερίδια όμως θα διεκδικήσει και η πολυμετοχική Electronet με το δίκτυο των 81 καταστημάτων τα αποτελέσματα της οποία συνεχίζουν να παρουσιάζουν θετικό πρόσημο.

Απο την αγορά δεν πέρασε απαρατήρητη και η πρόθεση της Πλαίσιο να διευρύνει τον σκοπό των δραστηριοτήτων της, αλλά και να προχωρήσει στην έκδοση κοινού ομολογιακού δανείου μέχρι 20 εκατ. ευρώ με ιδιωτική τοποθέτηση. Κλατι από πολλούς ερμηνεύεται ως «προάγγελος» σημαντικής επιχειρηματικής κίνησης από τον όμιλο Γεράρδου, που διατηρεί και θετικό ταμείο, σημαντικά μεγαλύτερο του δανεισμού του.

Την ίδια στιγμή... φωτιά μπαίνει και στις τηλεπικοινωνίες καθώς επανέρχονται στο προσκήνιο τα σενάρια εξαγοράς των ελληνικών δραστηριοτήτων της Cyta, με την αγορά να «φωτογραφίζει» ως βασικό μνηστήρα τη Wind Hellas (η οποία πρόσφατα παρουσίασε και ένα επενδυτικό πλάνο 415 εκατ. ευρώ, με σαφείς... επεκτατικές τάσεις) και τη Vodafone να παρακολουθεί στενά.

Οι πληροφορίες που κυκλοφορούσαν επι μήνες στη Λευκωσία περί «εξελίξεων» για την ζημιογόνο Cyta Hellas, επιβεβαιώθηκαν τις προηγούμενες ημέρες  όταν ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της Αρχής Τηλεπικοινωνιών Κύπρου (ΑΤΗΚ) Χρήστος Πατσαλίδης ζήτησε από τον υπουργό Οικονομικών το πράσινο φως για την πώληση της Cyta Hellas. Στην αγορά, οι περισσότεροι «δειχνουν» στην κατεύθυνση της Wind, καθώς πριν μερικές εβδομάδες, ο CEO της «γαλάζιας» εταιρείας τηλεπικοινωνιών Νάσος Ζαρκαλής είχε δηλώσει επίσημα πως εάν τεθεί ενδεχόμενο πώλησης της Cyta, η Wind θα το εξετάσει. Όμως στους εναδιαφερόμενους παραμένει και η Vodafone η οποία προχώρησε μόλις πρόσφατα στην εξαγορά της HoL την οποία την περίοδο αυτή ενσωματώνει στο δίκτυο των υπηρεσιών του. Καθώς η «κόκκινη εταιρεία» ολοκληρώνει τη διοικητική της ελλαγή με την τοποθέτηση του Χάρη Μπρουμίδη στο τιμονι οι προθέσεις της θα ξεδιπλωθούν σύντομα.

Η ελληνική δραστηριότητα της Cyta, με περισσότερους από 300.000 πελάτες αναμφίβολα διαμορφώνει ένα «μήλον της έριδος» για τους Έλληνες παίκτες των τηλεπικοινωνιών. Η πραγματική μαχη όμως στον κλάδο θα δοθει γύρω από τη Forthnet και το μέλλον της. Τον Νο1 πάροχο συνδρομητικής ΤV στην Ελλάδα διεκδικούν από το 2014 Wind και Vodafone που έχουν υποβάλει πρόταση εξαγοράς (σ.σ. οι δύο εταιρείες ήδη ελέγχουν απο κοινού το 40% του εισηγμένου ομίλου ενώ μόνη της η WIND ελέγχει το 33%) για να αποκτησουν πρόσβαση στο τηλεοπτικό μπουκέτο της NOVA και να μπορέσουν να προσφέρουν το λεγόμενο quad play στους πελάτες τους: δηλαδή σταθερή, κινητή, ιντερνετ και τηλεόραση.

Όμως, τόσο οι «γαλάζιοι» όσο και οι «κόκκινοι» δηλώνουν πλέον  δυσαρεστημένοι από την καθυστέρηση τόσο των μεγαλομετοχων της Forthnet (Emiraes Telecommunications), όσο και της διοίκησης της εισηγμένης να ανταποκριθουν στην πρόταση εξαγοράς. Και τώρα εξετάζουν εναλλακτικές λύσεις. Πριν μερικές εβδομάδες ο επικεφαλής της Wind Νάσος Ζαρκαλής δηλωσε και επίσημα πως η εξαγορά της Forthnet είναι πλέον «ένα plan B» για τη Wind η οποία εξετάζει αυτόνομα την παροχή τηλεοπτικών υπηρεσιών. Και από την πλευρά του «κόκκινου» στρατοπέδου όμως, η δυναμική διαφημιστική καμπάνια της υπηρεσίας Vodafone TV (συνδρομητικής τηλεόρασης) ερμηνεύθηκε από την αγορά με ανάλογο τροπο: Δηλαδή ότι ο πολυεθνικός όμιλος δεν βλεπει με την ίδια «ζέση» την προοπτική απόκτησης της Forthnet (της οποίας κατέχει το 7%) και αποφάσισε να κινηθεί μόνος του, με την βοήθεια και της μητρικής εταιρείας.

Από την πλευρά της η Forthnet «αντεπιτέθηκε» ανακοινώνοντας σχεδιασμούς για την αναχρηματοδότηση του δανεισμού, ο οποίος ανέρχεται στα 325 εκατ. ευρώ, σε μια κίνηση να ξεφύγει απότον «εναγκαλισμό» των δύο εταιρειών κινητής. Το πρόβημα βέβαια για την εισηγμένη παραμενουν οι υψηλοτατες υποχρεώσεις, η μείωση των εσόδων για το 2015, όπως και το γεγονός ότι –όπως επίσης αναφέρεται στα αποτελεσματα- η εταιρεία δεν έχει αποπληρώσει δόσεις 202,5 εκατ. ευρώ. Σε κάθε περίπτωση οι τράπεζες θα συνεχίσουν να «κρατούν το κλειδί» της Forthnet. Και με πιθανότερο σενάριο το δάνειο να καλυφθεί από τις ίδιες (σ.σ. μετά τις εξελίξεις οι Wind και Vodafone ως μέτοχοι δύσκολα θα προσφερθουν να συμμετάσχουν στην κάλυψή του αν δεν έχουν βέβαιη την προπτική μιας εξέλιξης θετικής γι αυτες) θα ειναι και αυτές που εξελικτικά θα «ρυθμίσουν» τις διαπραγματεύσεις με τους όποιους ενδιαφερόμενους, εάν τελικά υπάρξουν.

του Γιώργου Δασκαλόπουλου